فولاد زنگ نزن گرید 430 که با متریال نامبر 1.4016 نیز شناخته می شود مقاومت به خوردگی و شکل¬پذیری خوبی دارد. استیل 430 گریدی فریتی از آلیاژ آهن کروم بوده و در واقع رایجترین گرید فریتی فولاد زنگ نزن نیز است. این آلیاژ در مواجهه با اسید نیتریک و برخی اسیدهای آلی مقاومت خوردگی عالی دارد.
بنابر ویژگی هایی که ذکر شد از استیل 430 در کاربردهای شیمیایی و خصوصا در ساخت لوازم خانگی و تزئینی استفاده می شود. به طور کلی می توان گفت از این گرید بیشتر در جاهایی که مقاومت خوردگی مهم تر از استحکام باشد به کار گرفته می شود.
در جدول زیر درصد عناصر موجود در ترکیب شیمیایی استیل 430 بیان شده است:
Ni | S | P | Si | Mn | Cr | C |
0.5 | 0.03 | 0.04 | 1 | 1 | 16-18 | 0.08-0.12 |
در جدول زیر خواص فیزیکی و مکانیکی استیل 430 بیان شده است:
(gr/cm3)دانسیته | 7.75 |
محدوده ذوب(℃) | 1425-1510 |
مدول الاستیک(GPa) | 200 |
(W/m.°K)هدایت حرارتی | 23.9 |
(nΩ.m)مقاومت الکتریکی | 600 |
سختی(برینل) | 183 |
استحکام تسلیم(MPa) | 260 |
استحکام کششی(MPa) | 450-600 |
%ازدیاد طول | 20 |
استیل 430 در استانداردهای مختلف با نام¬های مندرج در جدول زیر شناخته می شود:
JIS | ASTM | EN | BS | UNS |
SUS 430 | A240/A240M | 60 | 430S17 | S43000 |
از آنجا که استیل 430 آلیاژی فریتی است، جذب آهنربا شده یا در اصطلاح بازاری بگیر است. این فولاد سختی پذیر نیست و بیشتر در محیط های داخلی که در تماس مداوم با رطوبت نباشد به کار گرفته می شود. کروم موجود در استنلس استیل ها از خوردگی فولاد جلوگیری کرده و موجب زنگ نزن شدن آن می شوند. در نمودار زیر تاثیر مقدار کروم بر خوردگی آلیاژهای استنلس استیل نشان داده شده است:
ماشینکاری استیل 430 نسبتا آسان است و به راحتی می توان آن را با تمامی روش های استاندارد همجوشی جوشکاری کرد. اما بهتر است قبل از جوشکاری آن را در دمایی بین 150 تا 200 درجه سانتیگراد پیشگرم کرد. و پس از جوشکاری نیز به منظور حذف تنش های باقی مانده، قطعه جوشکاری شده تحت عملیات حرارتی بازپخت قرار گرفته و در دمایی بین 790 تا 815 درجه سانتیگراد آنیل می شود تا شکنندگی در ناحیه جوش نداشته باشیم. اگرچه شکل پذیری و داکتیلیته استیل 430 خوب است اما به استیل 304 نمی رسد. ورق استیل 430 زمانی بهینه ترین مقاومت خوردگی را از خود نشان می دهد که سطح آن بسیار صاف و صیقلی باشد. این آلیاژ نیز مانند سایر گریدهای فریتی مقاومت بسیار بالایی در برابر ترک خوردگی ناشی از تنش(SCC) دارد. میزان مقاومت خوردگی شکافی استیل 430 بسیار نزدیک به استیل 304 است.
تحمل دمایی استیل 430
استیل 430 در سرویس های متناوب تا 780 درجه سانتیگراد و در سرویس های مداوم تا 815 درجه سانتیگراد مقاومت خوبی در برابر اکسیداسیون دارد. اگر این فولاد به مدت طولانی در دمایی بین 400 تا 600 درجه سانتیگراد قرار گیرد ممکن است شکننده شده و نیاز به آنیل داشته باشد.
برای انجام کار گرم و آهنگری باید استیل 430 در دمایی بین 816 تا 1038 درجه سانتیگراد به طور یکنواخت گرم شده سپس عملیات کار گرم روی آن انجام شود. در انتها قطعه تا دمای اتاق خنک شده و آنیل می¬شود. اگر استیل 430 به مدت طولانی در دمای بالا قرار گیرد احتمال رشد دانه وجود دارد و ممکن است رشد بیش از حد دانه ها موجب تغییر تکسچر سطح ورق شده و ظاهر آن اصطلاحا پوست پرتقالی شود که از نظر زیبایی مطلوب نیست و از آنجا که از استیل 430 بیشتر در صنعت دکوراسیون استفاده می¬شود باید از این امر جلوگیری شود.
استیل 430 با عملیات حرارتی سخت نمی¬شود برای آنیل ورق استیل 430 را به دمای 815 درجه سانتیگراد رسانده و به ازای هر 25 میلیمتر ضخامت آن را به مدت 30 دقیقه در آن دما نگه می دارند سپس در کوره تا دمای 600 درجه سانتیگراد خنک شده و در انتها در هوای آزاد به سرعت کوئینچ می¬شود. اگر استیل 430 از دمای بین 400 تا 540 درجه سانتیگراد به آرامی سرد شود شکننده می¬شود.
کاربرد ورق استیل 430
در زیر به برخی از کاربردهای ورق استیل 430 به صورت تیتر وار اشاره شده است:
• ساخت روکش ماشین ظرفشویی، یخچال و لوازم خانگی
• استفاده به عنوان روکش دودکش
• ساخت لوازم تزئینی و دکوراسیون داخلی
• ساخت صفحات و قطعات تزئینی داخل خودرو
• ساخت نیمکت
• ساخت کابینت
• ساخت هود و تجهیزات آشپزخانه و رستوران
چگالی استیل 430
چگالی استیل 430 نیز مانند هر ماده دیگری از نسبت جرم به حجم آن محاسبه می¬شود. با توجه به اینکه این ماده آلیاژی است و ممکن است مقادیر عناصر آلیاژی کمی متغیر بوده و موجب تغییر چگالی شوند اما این تغییر محسوس نبوده و چگالی استیل 430 در استانداردهای مختلف حدودا برابر با (grcm3)7.75 است.
وزن ورق استیل 430
با داشتن چگالی و حجم ورق استیل 430 جرم آن محاسبه می¬شود. در واقع جرم ورق استیل 430 از حاصلضرب چگالی در حجم آن محاسبه شده و برای بدست آوردن وزن ورق استیل 430 عدد به دست آمده را در مقدار g(گرانش~9.8) ضرب کرده و وزن ورق استیل 430 محاسبه می شود.
قیمت ورق استیل 430
قیمت ورق استیل 430 مانند هر کالایی متاثر از قیمت مواد اولیه و فرآیند ساخت آن است. با تغییر قیمت عناصر آلیاژی ورق 430، فرآیندهای ساخت و فینیش سطح نهایی¬های مختلف، قیمت ورق استیل 430 تغییر می کند. هر چه فرآیند ساخت و پردازش سطح ورق پیچیده تر شود بالطبع قیمت آن نیز بالاتر می رود.
از طرفی دیگر انواع ورق استیل کالایی وارداتی محسوب می شود و متاسفانه ایران هنوز تکنولوژی ساخت ورق استنلس استیل را ندارد بنابراین نوسانات قیمت ارز و هزینه¬های حمل و نقل بین المللی ملنند FOB و CIF بر قیمت نهایی ورق استیل 430 تاثیر می گذارند.
البته عوامل مهم دیگری مانند روابط سیاسی ایران با کشورهای تولید کننده، بازار عرضه و تقاضا ورق استیل موجب تغییرات قیمت ورق استیل 430 می شوند.