ورق هاردوکس

ورق هاردوکس (Hardox) در گروه ورق‌های کم آلیاژ قرار می‌گیرد که در سال ۱۹۷۴ به عنوان ورق مقاوم به سایش تولید شد. در سال ۲۰۰۵، این ورق بر اساس نیاز انبوه مشتریان در بازار ایران نیز عرضه شد. سختی این ورق بسیار بالا است و بر اساس عدد سختی ۴۰۰، ۴۵۰، ۵۰۰، ۵۵۰ و ۶۰۰ تقسیم‌بندی می‌شود. از این ورق آلیاژی زمانی استفاده می‌شود که مقاومت در برابر سایش الویت باشد. با وجود این‌که امروزه ورق‌های ضد سایش مختلفی در بازار وجود دارد، ورق هاردوکس جز بهترین ورق‌های ضد سایش با استحکام بالا در جهان شناخته می‌شود.

این ورق فولادی به دلیل وجود عناصر اندک فسفر و گوگرد در ساختار آن در مقایسه با دیگر ورق‌های کم آلیاژ موجود در بازار، از قیمت نسبتاً مناسب‌تری برخوردار است. ورق هاردوکس باعث کاهش وزن سازه و افزایش عمر مفید آن در مقایسه با فولاد‌های دیگر می‌شود. همچنین، پس از اتمام طول عمر مفید، می‌توان این فولاد را بازیافت نمود.

از دیگر خواص این محصول آلیاژی، انعطاف‌پذیری بالا است که سبب می‌شود فرآیند خمش روی آن به راحتی انجام شود. نکته قابل توجه این است که ورق هاردوکس در دمای پایین نیز مقاومت بالایی دارد، به همین جهت هنگام جوشکاری، خمش و برشکاری باید اقدامات حفاظتی روی آن انجام شود.

سختی‌پذیری

مفهوم سختی پذیری یا همان hardenability به این معناست که بتوانیم با پایین آوردن سریع دما( از طریق آب، محلول‌های آب پلیمری، روغن و حتی هوا) از دمای بسیار بالا به سختی مورد نیاز خود دست پیدا کنیم.هرچه سخت پذیری یک فولاد آلیاژی کم باشد باید این فرآیند را سریع تر انجام بدهیم ولی باید به خطر ترک خوردن هم دقت کنیم. از دیگر عوامل تاثیر گذار در قابلیت سخت پذیری ورق آلیاژی هاردوکس افزایش مقدار کربن می باشد.

ماشینکاری

همانطور که مشخص است هرچه سختی ورق آلیاژی بیشتر باشد، ماشینکاری دشوار تر خواهد بود.اگر سختی ورق آلیاژی کمتر از 300 برینل باشد می‌توان بگوییم قابلیت ماشینکاری مناسبی دارد اما ورق‌هایی با سختی بیشتر از 450 برینل مانند ورق های هاردوکس را نیز می‌توانیم با کم کردن زمان سرعت برش به خوبی ماشینکاری کرد.البته دستگاه برشکاری خیلی اثر گذار است و باید هنگام خرید ورق آلیاژی حتما به عدد سختی ورق توجه نمود.

جوشکاری ورق هاردوکس

برای اینکه یک جوش کاری راحت تر انجام شود مقدار کربن در آلیاژ نباید بیشتر از 0.25باشد بنابراین فولاد های ضد سایش مانند ورق هاردوکس جوشکاری سخت تری دارد و باید محافظت شود.جوشکاری ورق هاردوکس از نظر تکنیکال نیاز به مهارت و دانش خاص دارد. برای جوشکاری این نوع ورق‌ها، ابتدا باید ورق‌ها با استفاده از ابزارهای خاص مقاومت سایشی و چرخ‌های خاص تمیز شوند. سپس، با استفاده از روش جوشکاری MIG، سیستم اطلاعاتی اتوماتیک با روشهای جدید جوشکاری، ورق‌های هاردوکس به یکدیگر متصل می‌شوند.

انواع ورق Hardox و ترکیبات شیمیایی آن ها

همانطور که در پیش گفتیم ورق های هاردوکس دارای سختی و استحکام بالایی هستند اما در بین گرید سختی این مقاطع تنوعی در خواص مکانیکی و شیمیایی وجود دارد، که به آن اشاره خواهیم کرد.

ورق هاردوکس 400

ورق ضد سایش هاردوکس400 برینل معادل 40 راکول سختی دارد و تنش تسلیم آن MPa 850 می باشد.

ترکیب شیمیایی آن طبق جدول زیر است:

ورق هاردوکس 450

این ورق یکی از پرکاربرد ترین نوع فولا  هاردوکس است که در ساخت تجهیزات صنتعتی مورد استفاده قرار می گیرد.

سختی ورق 450 Hardox به مقدار 425 – 475 برنیل می باشد.لازم به ذکر است خواص مکانیکی به ضخامت ورق هاردوکس نیز بستگی دارد. به طور مثال ورقی با ضخامت 0.7 با 3 میل تنش تسلیم متفاوتی دارد. ترکیب شیمیایی این ورق آلیاژی طبق جدول زیر است:

ورق هاردوکس 500

این ورق قابلیت جوشکاری خوبی نسبت به سایر سختی های ورق هاردوکس دارد و می تواند در نقطه جوش از خود مقاومت نشان دهد.که به دلیل نسبت کربن با دیگر عناصر آن می باشد. خواص مکانیکی این ورق ضد سایش در رتبه بالایی قرار گرفته است . تنش تسلیم Mpa  1250 در این درجه سختی باعث می‌شود تا برای تولید قطعاتی مانند سنگ شکن ، دستگاه های خردایش و میکسر مناسب باشد.

ورق هاردوکس550

سختی این گرید در محدوده 525 تا 575 برینل قرار دارد. ترکیب شیمیایی Hardox 500 در جدول زیر بیان شده است.برای جوشکاری این گرید آلیاژ حتما باید پیش گرمایی انجام دهیم

ورق هاردوکس 600

این درجه از ورق هاردوکس دارای قابلیت انعطاف پذیری و استحکام بسیار بالا در برابر سختی است. این ورق ضد سایش گران ترین و باکیفیت ترین نوع ورق هاردوکس است.ترکیب شیمیایی آن در جدول زیر آمده است:

کاربرد ورق های هاردوکس

ورق هاردوکس به عنوانفولاد ساخت و ساز در صنعت کاربرد دارد. این ورق ضدسایش را با اینکه سختی بسیار بالایی دارد می توان  بدون شکست خم کرد، جوش داد و ماشینکاری کرد. به برخی از  مهمترین کاربردهای  این ورق اشاره می کنیم:

• بیل‌های مکانیکی
• سنگ‌شکن
• ماشین‌‌آلات آسفالت
• چکش هیدرولیکی
• سنگ‌شکن‌های چکشی
• خردکن‌ها
• کامیون‌های حمل زباله